Οι στρεπτόκοκκοι είναι θετικοί κατά Gram κόκκοι που αναπτύσσονται αεροβίως ή αναεροβίως. Από την ικανότητά τους να αιμολύουν μερικώς, πλήρως ή καθόλου τα ερυθρά αιμοσφαίρια σε αιματούχο άγαρ χαρακτηρίζονται ως α, β και γ αντίστοιχα.
Οι στρεπτόκοκκοι αποτελούν στοιχεία της φυσιολογικής χλωρίδας του φάρυγγα, του δέρματος, του εντέρου και του κόλπου. Παθογόνοι για τον άνθρωπο είναι κυρίως οι β-αιμολυτικοί στρεπτόκοκκοι των ομάδων Α και Β.
Ο πυογόνος στρεπτόκοκκος που αποτελεί τον κύριο εκπρόσωπο των β-αιμολυτικών στρεπτόκοκκων της ομάδας Α περιλαμβάνει περισσότερους από 80 οροτύπους και προκαλεί διαφορετικής βαρύτητας νοσήματα στους ανθρώπους, όπως λοιμώξεις στο αναπνευστικό, στο δέρμα και στους μαλακούς ιστούς. Συχνές, ιδιαίτερα στα παιδιά είναι οι λοιμώξεις στις ανώτερες αναπνευστικές οδούς και το δέρμα.
Οι σοβαρές λοιμώξεις που συσχετίζονται με τον β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α (GAS) προέρχονται από τον διεισδυτικό στρεπτόκοκκο (iGAS). Αυτές οι λοιμώξεις προκαλούνται όταν τα βακτήρια μεταφερθούν σε μέρη του σώματος όπου κανονικά δεν ανιχνεύονται, όπως στους πνεύμονες ή αλλού μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.
Μετάδοση
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μεταδίδεται με τη στενή επαφή από άτομο σε άτομο (κυρίως από ασθενείς μέσω των σταγονιδίων των εκκρίσεων αλλά και από φορείς), από μολυσμένες επιφάνειες και από δερματικές βλάβες.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μιας απλής στρεπτοκοκκικής λοίμωξης στα παιδιά είναι συνήθως:
- Πυρετός
- Φαρυγγαλγία
- Δυσκολία στην κατάποση
- Κεφαλαλγία
- Ερυθρές και διογκωμένες αμυγδαλές ενίοτε με λευκωπό επίχρισμα
- Αιμορραγικά στίγματα στην υπερώα
- Διόγκωση των τραχηλικών λεμφαδένων
- Κοιλιακό άλγος
- Ναυτία ή και έμετος
Ενίοτε τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να συνοδεύονται από εξάνθημα (οστρακιά).
Πότε οι γονείς πρέπει να απευθυνθούν στον Παιδίατρο;
- Υψηλός πυρετός ή πυρετός που διαρκεί πάνω από 48 ώρες
- Πονόλαιμος που διαρκεί πάνω από 48 ώρες
- Μειωμένη σίτιση ή σημεία αφυδάτωσης
- Το παιδί φαίνεται κακοδιάθετο, πολύ κουρασμένο ή ευερέθιστο
- Η κατάσταση του παιδιού χειροτερεύει
Διάγνωση
Για να τεθεί η διάγνωση απαιτείται εργαστηριακή διερεύνηση με την ταχεία ανίχνευση του αντιγόνου (Strep-test). Το θετικό αποτέλεσμα του Strep-test είναι διαγνωστικό και οδηγεί στην έγκαιρη έναρξη θεραπείας ενώ το αρνητικό δεν αποκλείει τη στρεπτοκοκκική λοίμωξη και επί ισχυρής κλινικής υποψίας πρέπει να διενεργείται καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος και τεστ ευαισθησίας στα αντιβιοτικά.
Θεραπεία
Η στρεπτοκοκκική λοίμωξη πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκαίρως με τα κατάλληλα αντιβιοτικά. Η μη βελτίωση της συμπτωματολογίας ή η επιδείνωση υπό αντιβιοτική αγωγή αποτελούν κριτήρια άμεσης επικοινωνίας με τον Παιδίατρο.
Πρόληψη
Η καλή υγιεινή των χεριών και η γενικότερη τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας αποτελούν τα βασικά μέτρα στην εξάπλωση του παθογόνου.
Η αποφυγή του συγχρωτισμού, ειδικά με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα όπως φαρυγγαλγία και πυρετό και ο σωστός αερισμός των κλειστών χώρων αποτελούν επίσης σημαντικά μέτρα πρόληψης.
